Koraalriffen, je kent ze waarschijnlijk van snorkelen op vakantie, of de Pixar films Finding Nemo en Dory (Nu in de bioscoop!). Maar wist je dat ze voor een groot deel van de armste mensen op Aarde onvervangbaar zijn als bron van inkomsten, of zelfs hun dagelijkse voedsel, door visserij of toerisme? De afgelopen maanden doken er hier en daar berichten op in de krant dat het groot-barrière-rif bij Australië verbleekt was en dat onderzoekers zich zorgen maakten, maar terwijl wij ons hier ondertussen druk maakten over de verkiezing van mijn pop-uprestaurant en het volgende relletje in de Wetstraat is deze koraalverbleking uitgegroeid tot een ramp van wereldformaat. Australische onderzoekers schatten inmiddels dat een derde van het koraal in het groot-barrière-rif (een gebied van 2300 kilometer lang) dood is. Als dit de schattingen zijn in het best bestudeerde koraalgebied ter wereld, dan kunnen we er vanuit gaan dat de gevolgen van koraalverbleking elders ook dramatisch zijn.
HOEZO, VERBLEKING?
Koraalriffen zijn zulke kleurrijke gebieden vol leven door een wonderbaarlijke samenwerking tussen de koralen en kleine plantjes. Deze plantjes- of “algjes”, geven hun koraalgastheer een soort sportdrank vol suikers die het koraal gebruikt als energie voor het bouwen van zijn kenmerkend kalkskelet waar alle andere dieren in wonen die koraalriffen zo bijzonder maken. De samenwerking tussen koraal en algjes waar het skelet uit voorkomt, is als een echte topsport voor de algjes. Als het water waar ze in wonen te lang te warm is, raken de algjes overbelast.
De algjes geven in te warm water stresserende stoffen (o.a. waterstofperoxide) af waarop het koraal de algjes uitstoot. Hierdoor verliest het koraal niet alleen zijn kleur (het verbleekt), maar het is dan ook ook zijn belangrijkste bron van energie kwijt zodat het koraal verzwakt achterblijft. Koralen kunnen nieuwe algjes opnemen als de temperatuur snel daalt, maar als dat te lang op zich laat wachten, gaan de koralen dood.
VERBLEKING OP WERELDSCHAAL
Door de klimaatverandering warmen de oceanen langzaam op. Hierdoor ervaren de koralen steeds vaker te warme periodes. Als deze warmte op veel plaatsen ter wereld voorkomt, dan kan dit leiden tot een “massale verbleking” waarbij koraalriffen wereldwijd beschadigd raken. Op dit moment zitten we in de derde massale verbleking (de vorige waren in 1998 en 2002). Maar de huidige is veel erger dan eerdere. Van over de hele wereld komen al twee jaar meldingen van verbleking binnen en het komend jaar gaat niet beter wordenvolgens het US Weather Agency. Dit zal zware gevolgen hebben voor al het leven in de koraalriffen en de mensen die van ze afhankelijk zijn. Zonder koralen brokkelt een rif verder af wat ervoor zorgt dat veel andere soorten ook verdwijnen.
______________________________________
” WE BEVINDEN ONS IN EEN DERDE MASSALE EN GLOBALE KORAALVERBLEKING MAAR DE HUIDIGE IS VEEL ERGER DAN DE EERDERE. DIT ZAL ERNSTIGE GEVOLGEN HEBBEN VOOR MENSEN DIE ER AFHANKELIJK VAN ZIJN. “
___________________________________
BESCHERMING?
Australische onderzoekers laten weten dat ze nu echt boos zijn op hun regering. Ze hebben tientallen jaren voorspeld dat dit eraan zat te komen, maar de regering heeft veel te weinig gedaan. Zelfs nu het grootste en beroemdste koraalrif ter wereld voor hun ogen afsterft, probeert de regering teverbloemen dat dit gebeurt om toeristische belangen te beschermen. Topwetenschappers zeggen dat het goed mogelijk is dat de riffen van de wereld in 2040 weg zijn. Willen we dit voorkomen, dan moeten de regeringen van de wereld snel actie ondernemen tegen lokale schade en klimaatverandering. Een grote nieuwe studie toont aan dat juist de riffen die traditioneel alleen door lokale mensen gebruikt worden voor voedsel het nu beter doen dan riffen die door iedereen te bevissen zijn. Mochten de regeringen niet in beweging te krijgen zijn, dan zou lokaal beheer door belanghebbenden de koraalriffen in ieder geval een zo goed mogelijke kans kunnen geven in een erg onzekere toekomst.
Titelfoto en video: © XL Catlin Seaview Survey