Het Vlaams Instituut voor de Zee (VLIZ) heeft een drietal initiatieven lopen waarbij burgers de wetenschap een stapje vooruit kunnen helpen. Iedereen die wel eens op een Belgisch strand komt, kan meedoen en bijdragen aan het onderzoek. Wat je achtergrond en leeftijd ook is. Zo kun je ‘Merkwaardige strandvondsten melden’, ‘Kwallen tellen’ en ‘Strandafval tellen en opruimen’. Eerst eens samen proberen onder begeleiding van een VLIZ-wetenschapper? Doe dan mee met de strandexpeditie op 25 augustus en neem al je koudwatervrees weg.
Foto: VLIZ – Leontien De Wulf
Als je onmiddellijk zelf aan de slag wil als burgerwetenschapper op het strand, dan lees je hieronder tot welke 3 projecten je kan bijdragen en wat je precies moet doen. Als je het eerst eens wil uitproberen onder begeleiding van VLIZ-wetenschapper Jan Seys, dan kun je op vrijdag 25 augustus meedoen aan de strandexpeditie. Lees meer. [bekijk fragment VRT Journaal 28 juli 2017]
Merkwaardige strandvondsten
Meld bijzondere vondsten op het Noordzeestrand
Heb je iets bijzonders gezien op het strand, maak er dan een foto van. Denk aan een bijzondere schelp, een kadaver van een bruinvis, een oude potscherf of opmerkelijk veel schuim op het water. Stuur de foto, samen met je naam en de datum en plaats van de vondst via e-mail naar seawatch-b@vliz.be . De onderzoekers van het Vlaams Instituut voor de Zee bekijken jouw vondst. Misschien word je wel de gelauwerde ontdekker van iets heel zeldzaams.
Kwallen tellen
Tel het aantal aangespoelde kwallen op het strand en werk mee aan het ontrafelen van hun mysterieuze verschijn- en verdwijntrucs
Er zijn nauwelijks cijfers van de evolutie in het aantal kwallen voor de Belgische kust. Met jouw hulp kunnen onderzoekers achterhalen of er straks meer of net minder kwallen in de Noordzee zwemmen. Je telt op een wetenschappelijke manier het aantal aangespoelde kwallen op het Noordzeestrand. Dat doe je zo: zoek op het strand een strook waar kwallen aanspoelen. Vaak is dat op het natte gedeelte. Stap hier een minimum afstand van 100 meter af en bepaal hoe breed de strook wordt die je wil onderzoeken. Noteer lengte en breedte in meter. Tel nu per soort het aantal aangespoelde kwallen in je strook. Onvolledige of stukgereten kwallen tellen ook mee. De meest voorkomende bij ons zijn de blauwe haarkwal, de oorkwal, de kompaskwal en de zeepaddestoel. Hoe je die herkent, kan je lezen op deze website. Je stuurt alle gegevens en eventueel nog een foto door via de e-mail seawatch-b@vliz.be naar de onderzoekers van het Vlaams Instituut voor de Zee.
Opruimactie op het strand
Je helpt de toestand van de vervuiling op zee in kaart te brengen. En na elke telling gaat het afval dat je verzamelde in de vuilnisbak. Twee keer winst dus!
Je telt op een standaard manier het aantal stukjes kunstmatig afval op het Noordzeestrand. Dat doe je zo: begeef je naar de vloedlijn. Stap een minimumafstand van 100 meter af, noteer die afstand en verzamel alle kunststof stukjes en stukken afval op deze strook. Zijn er meerdere vloedlijnen evenwijdig aan elkaar, inspecteer die dan allemaal. Raap alle stukken plastic, nylon, papier, karton, glas … op. Bakstenen en hout laat je liggen. Tel het totaal aantal voorwerpen. Indien mogelijk weeg je ook de totale hoeveelheid kunstmatig afval. Eventueel maak je nog een foto. Stuur alle informatie (het aantal stuks afval, het gewicht, een foto) naar seawatch-b@vliz.be . Daarna deponeer je het afval in een vuilnisbak. Zo heb je ook meegeholpen aan de verwijdering van niet-natuurlijk afval op het strand.
Deze en vele andere burgerwetenschap-initiatieven (Citizen Science) uit België en Nederland, waarbij burgers een steentje bijdragen aan onderzoeksvragen, zijn te vinden op het platform Iedereen Wetenschapper van EOS Wetenschap.
Lees meer over hoe mariene Citizen Science-projecten kunnen bijdragen aan toekomstige kust- en oceaanmonitoringsprogramma’s in de Position Paper van de European Marine Board (EMB): ‘Advancing Citizen Science for Coastal and Ocean Research‘.